Paul Verhoeven (1938 - ....)
---------------------------------------
Basic Instinct (1992)Naar aanleiding van de release van 'Basic Instinct 2' werd Paul Verhoevens originele 'Basic Instinct' regelmatig een 'klassieker' genoemd. Na een nieuwe viewing van deze veelbesproken film is dat predikaat toch wat overdreven, maar veertien jaar later staat Verhoevens heerlijk postmoderne thriller nog altijd als een huis.
Wanneer we de film als thriller beschouwen, kunnen we vooral vaststellen dat de film 'gewoon goed' is: nergens echt subliem, nergens echt slecht. Verhoeven heeft z'n film opgebouwd rond een aantal memorabele scenes, die filmtechnisch dan ook razendknap in elkaar zitten. De rest van het scenario vult hij op met leuke vondsten, al zit het geheel natuurlijk vol plotgaten. De dialogen zijn scherp en (zelfbewust) geforceerd, en het samenspel tussen Stone en Douglas blijft voor een leuke avond zorgen. De muziek van Jerry Goldsmith en de cinematografie van Jan DeBont zijn dan wel weer 'echt' memorabel, de montage is op z'n beste momenten eveneens ijzersterk, en deze combinatie zorgt ervoor dat 'Basic Instinct' als film toch boven de middelmaat uitstijgt.
Wanneer we Verhoevens thriller echter op een postmodern niveau bekijken, wordt de film pas echt goed. Waar Van Sants remake van 'Psycho' misschien het ultieme eerbetoon aan Hitchcock is, vormt Verhoevens 'Basic Instinct' één van de meest originele hommages. In zo goed als elke scene zijn er wel verwijzingen naar 'The Master' himself terug te vinden, en dit levert de filmliefhebber dan ook extra kijkplezier op. De verwijzingen naar Hitchcock vinden we zowel op inhoudelijk als stylistisch niveau terug. DeBonts cinematografie is bijvoorbeeld niet meer weg te denken zonder Hitchcocks traliemotief, en Goldsmiths score is natuurlijk een even ultieme als geniale hommage aan Bernard Herrmann.
Verder is Verhoevens film ook een heerlijke inspiratiebron voor tal van academische stromingen, met de feministische stroming natuurlijk voorop. Tenslotte is 'Basic Instinct' één van de weinige Amerikaanse Verhoeven-producties die in dezelfde lijn ligt als zijn eerdere Nederlanse werk.
Het zelfreflexieve en gelaagde karakter van de film zorgt dus voor extra kwaliteit en filmplezier, wat ook Verhoevens schandelijk onderschatte 'Starship Troopers' (maar ook wel andere werken uit z'n oeuvre) tot een heerlijke b-film maakte. 'Basic Instinct' als klassieker bestempelen vind ik dus wat ver gaan, en de eveneens vaak toegepaste term 'cultklassieker' is hier dan ook beter op z'n plaats. 'Basic Instinct' was, is en blijft een puike film.
8/10
_________________
YMDB - Mijn Top 20
I wouldn't take the advice of a lot of so-called critics on how to shoot a close-up of a teapot.
David Lean